EP.3 Tax The Series : สุดท้ายแล้ว เราคำนวณภาษียังไง ต้องจ่ายเท่าไหร่??

เราคำนวณภาษีเงินได้บุคคลธรรมดายังไง ต้องจ่ายเท่าไหร่

จากที่เราคุยกันไปแล้วใน 2 Episode ด้านล่างนี้

EP.1 Tax The Series : การยื่นภาษีคืออะไร? คำแนะนำสำหรับ First Jobber และการคำนวณภาษีอย่างง่าย (คลิกเพื่ออ่าน)

EP.2 Tax The Series : การคำนวณลดหย่อนภาษี ทำยังไงได้บ้าง ได้กี่บาท

1. หารายได้รวมทั้งหมด (เงินได้) : ซึ่งถ้าเป็นพนักงานบริษัทอาจจะหาดูได้จากใบทวิ 50 เพื่อดูรายได้รวมทั้งปีได้ หรือถ้าหากเป็นฟรีแลนซ์ให้กับบริษัทใดๆ มักจะมีเอกสารมาว่าเขาจ่ายให้เราเท่าไหร่

ตัวอย่าง

• นาย B มีเงินเดือน 50,000 บาทต่อเดือน

• มีรายได้จากงานอิสระรวม 70,000 บาทต่อปี

• แสดงว่า นาย B มีรายได้ตลอดทั้งปี = 670,000 บาท

เงินเดือนทั้งปี+รายได้อื่นทั้งปี = รายได้ต่อปี

(เงินเดือน 50,000 X 12 ) + 70,000 = 670,000 บาท

ค่าใช้จ่ายโดยทั่วไปจะคิดแบบเหมา สามารถนำมาหักได้ 50%ของรายได้ประจำ แต่ไม่เกิน 100,000 บาท

ซึ่ง นาย B มีเงินเดือน 50,000 บาทต่อเดือน จากรายได้ประจำ สามารถนำมาหักใช้จ่ายแบบเหมาได้

รายได้ X 50% = รายได้หลังหักค่าใช้จ่าย
670,000 X 50% = 335,000 บาท

แต่เนื่องจากค่าใช้จ่ายสามารถหักได้ไม่เกิน 100,000 บาท นาย B จึงสามารถหักได้เพียง 100,000 บาทถ้วน

670,000 - 100,000 = 570,000 บาท

เราจะขอมาต่อกันที่วิธีคำนวณภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา

วิธีคำนวณภาษีแบบง่ายที่สุด คืออยากให้ทุกคนจำคำว่า "เงินได้สุทธิ" หรือเงินได้ที่แท้จริง (เราคิดคำนี้มาเองนะ) เพราะสรรพากรจะเอาสิ่งนี้ไปคำนวณเป็นภาษี

ซึ่งเงินได้สุทธิเงินได้ที่แท้จริงจะเปรียบเสมือน เราได้ค่าขนมจากพ่อแม่เดือนละ 5,000 บาท แล้วเราเอาไปใช้จ่ายเป็นค่ารถ ค่าอาหารทั้งเดือน 3,000 บาท

เงินที่เหลือ 2,000 บาทต่อเดือน หรือ 24,000 บาท ต่อปีนั้น สิ่งที่เหลือถูกเรียกว่า "เงินได้สุทธิ" เพราะหักค่าใช้จ่ายแล้วนั่นเอง

เงินได้สุทธิ = รายได้ทั้งหมดของปีนั้น - รายจ่ายทั้งหมดของปีนั้น(ตามที่กฏหมายกำหนด)

เงินได้สุทธิ คือเงินที่จะถูกนำมาคำนวณภาษี

การเสียภาษีแบบขั้นบันได โดยนำเงินได้สุทธิมาคำนวณ

วิธีคำนวณภาษีไปทีละสเต็ป

2. หักค่าใช้จ่าย (นับเป็นรายจ่ายส่วนแรก)

3. หักค่าลดหย่อนภาษี (นับเป็นรายจ่ายส่วนที่สอง)

ตัวอย่าง

• นาย B มีรายได้หลังหักค่าใช้จ่ายทั้งปีอยู่ที่ 570,000 บาท

• โดย นาย B มีคู่สมรสที่รายได้ไม่เกิน 120,000 บาทต่อปี

• มีบุตร 2 คน คนโต อายุ 22 ปี คนเล็ก อายุ 15 ปี

• และ นาย B ได้ซื้อกองทุน SSF 20,000 บาท กองทุน RMF 10,000 บาท

• ซื้อประกันสุขภาพ 10,000 บาท

• ดังนั้น นาย B จะมีรายได้สุทธิที่เท่าไหร่?

รายได้หลังหักค่าใช้จ่าย นาย B = 570,000 บาท

หักค่าลดหย่อนได้ดังนี้

1. ลดหย่อนส่วนตัว 60,000 บาท

2. ลดหย่อนคู่สมรส 60,000 บาท

3. ลดหย่อนบุตร 1 คน (อายุไม่เกิน 20 ปี) 30,000 บาท

4. กองทุน SSF และ RMF รวมกัน 30,000 บาท

5. ประกันสุขภาพ 10,000 บาท

รวมค่าลดหย่อนทั้งหมด 60,000+60,000+30,000+30,000+10,000 = 190,000

ดังนั้น นาย B จะมีรายได้สุทธิ = 570,000-190,000 = 380,000 บาท

4. นำเงินหลังหักทุกสิ่ง หรือรายได้สุทธิ มาคำนวณภาษีแบบขั้นบันได

ภาษีแบบขั้นบันได คือ อัตราภาษีจะเพิ่มขึ้นตามฐานรายได้หรือกำไรที่เพิ่มขึ้น

โดยแบ่งรายได้ออกเป็นช่วง (หรือขั้น) และกำหนดอัตราภาษีที่แตกต่างกันสำหรับแต่ละช่วง

เพื่อให้เกิดความเป็นธรรมทางภาษี ผู้มีรายได้สูงกว่าจะจ่ายภาษีในอัตราสูงกว่าผู้มีรายได้น้อยกว่า

ซึ่งประเทศไทยมีการคิดอัตราภาษีเงินได้แบบขั้นบันได ดังตารางนี้

อัตราภาษีแบบขั้นบันได

1. 150,000 (อัตราภาษีขั้นแรกยกเว้นภาษี) = 0

2. 150,000 X 5% = 7,500 บาท

3. 80,000 X 10% = 8,000 บาท

สรุป นาย B มีรายได้สุทธิ 380,000 บาท เมื่อนำไปคำนวณภาษีแบบขั้นบันไดจะต้องเสียภาษี ดังนี้

0+7,500+8,000 = 15,500 บาท

ขั้นตอนการยื่นภาษี

1.รวบรวมเอกสารที่เกี่ยวข้อง

การยื่นภาษีต้องใช้เอกสารสำคัญ เช่น:

• หนังสือรับรองการหักภาษี ณ ที่จ่าย (50 ทวิ)

• หลักฐานค่าใช้จ่าย เช่น ค่าลดหย่อนภาษี (ค่าประกันชีวิต ค่าการศึกษา เป็นต้น)

• เอกสารแสดงรายได้อื่น ๆ เช่น ค่าเช่า ดอกเบี้ย หรือเงินปันผล

2. คำนวณภาษีที่ต้องชำระ

คุณสามารถคำนวณภาษีโดยใช้สูตรพื้นฐานดังนี้:

1. รวมรายได้ทั้งหมดในปีภาษี

2. หักค่าใช้จ่ายตามที่กฎหมายกำหนด เช่น ค่าใช้จ่ายมาตรฐาน ค่าลดหย่อน และค่าประกันสังคม

3. คำนวณภาษีตามอัตราภาษีแบบขั้นบันได ซึ่งอัตราเริ่มต้นที่ 5% จนถึง 35% ตามระดับรายได้สุทธิ

3. ยื่นแบบแสดงรายการภาษี

สามารถยื่นแบบแสดงรายการภาษี (แบบ ภ.ง.ด.90/91) ผ่านช่องทางดังนี้:

• ออนไลน์: เว็บไซต์กรมสรรพากร (https://rd.go.th) การยื่นออนไลน์เป็นวิธีที่สะดวกและรวดเร็ว โดยสามารถดำเนินการได้ตลอด 24 ชั่วโมง

• ออฟไลน์: สำนักงานสรรพากรในพื้นที่

4. ชำระภาษี

หากผลการคำนวณภาษีพบว่าต้องชำระเพิ่มเติม สามารถชำระได้หลายช่องทาง เช่น:

• ชำระผ่านธนาคาร

• ชำระผ่านระบบออนไลน์

• ชำระที่สำนักงานสรรพากร

5. เก็บหลักฐานการยื่นและชำระภาษี

เมื่อดำเนินการทุกขั้นตอนเสร็จสิ้น อย่าลืมเก็บหลักฐานการยื่นภาษีและการชำระเงินไว้ เพราะอาจต้องใช้ในกรณีที่มีการตรวจสอบภาษีในอนาคต